Ideologija, politika i genocid kao izvor prisilnih migracija : [ Ideology, politics and genocide as sources of forced migrations ]

• U ovome članku istražujemo veze između diskurzivnog karaktera ideologije, politike identiteta, prisilnog premještanja stanovništva, simboličkog i stvarnog nasilja koje dovodi do genocida. Opći okvir rada predstavlja rat protiv bosanskohercegovačke države (1992-1995) i njenog civilnog stanovništva. Počinitelji zločina bili su srpska vojska i policija. Primijenjena je mikrosociološka, kvalitativna, fenomenološka, simboličko-interakcionistička i diskurzivna analiza kontekstualnog značenja masovnog ubijanja civila Bošnjaka i Hrvata na širem području  sjeverozapadne Bosne i Ljubije tokom 1992. godine. Fokus je na fenomenologiji klanja ljudi, masovnoj srpskoj propagandi, “prisilnom premještanju stanovništva” koje je izazvano propagandom da “zajednički život nije moguć”. Masovni zločini, politika širenja straha – imali su za cilj proizvodnju i reprodukciju kolektivnih uvjerenja da zajednički život u Bosni nije moguć, i da se uspostavljanje etnički “čistih kultura” odnosno “etnički čistih teritorija” prihvati kao deterministički uslovljena povijesna nužnost. Rezultat naših istraživanja: zločini nad civilima mogu postati “normalizirani” tek kada se uz pomoć medijske propagande stvori “novi društveni poredak” kao ratni poredak. Genocid postaje moguće izvršiti tek u situaciji kada počinitelji nasilja (i oni koji ga u ime određene politike identiteta podržavaju), prethodno povjeruju da vršenje nasilja može biti opravdano nekim “višim ciljevima”. Cilj ovog istraživanja jeste oprezno, preventivno ukazivanje na opasnost od normaliziranja nasilja, uz pomoć “normaliziranja abnormalnog” diskurzivnog poretka ideologije. Motivacija za pisanje ovog rada zapravo je obrazlaganje uvjerenje da bi višedecenijsko poricanje genocida, koje prakticiraju realizatori velikosrpskog projekta, moglo dovesti do novog genocida nad građanima Bosne i Hercegovine. Velikosrpska ideologija se i danas – 2017. godine – dakle 22 godine nakon genocida u Srebrenici, “zaštićenoj zoni Ujedinjenih nacija”, uz pomoć antibosanskih politika identiteta, aplicira na terenu uz pomoć ideologije da zajednički život nije moguć.

• This paper explores the connection between the discursive nature of ideology, identity politics, forced displacement, and symbolic and actual violence leading to genocide. The general framework of the paper is the Bosnian War (1992 – 1995) led against the country and its civilians. The perpetrators of the crimes were the Serbian army and police force. A microsociological, qualitative, phenomenological, symbolic-interactionist and discourse analysis was conducted with regard to the contextual meaning of mass murders of Bosniak and Croatian civilians in northwest Bosnia and Herzegovina and Ljubija in 1992. The focus is on the phenomenology of human slaughter, Serbian mass propaganda, and “forced displacement” encouraged by the propagandistic message of “the impossibility of coexistence”. Mass crimes and the policy of fearmongering were intended to create and recreate the collective belief that coexistence in Bosnia was impossible and that establishing “ethnically pure cultures” and “ethnically pure territories” should be accepted as a deterministic historical necessity. Our research results indicate that crimes against civilians can be “normalized” only after a “new social order” has been established as a war order with the help of media propaganda. Genocide can be committed only if the perpetrators (and its advocates acting in the name of specific identity politics) believe that committing violence can be justified by a “higher cause”. The aim of this research is to carefully and preemptively draw attention to the dangers of normalizing violence by “normalizing the abnormal” discursive order of ideology. The motivation behind this paper is to explain the notion that the multi-decade denial of genocide on the part of the leaders of the Greater Serbia Project could lead to a new genocide against the people of Bosnia and Herzegovina. Today, in 2017, 22 years after the genocide in Srebrenica – a “United Nations safe area” – the Greater Serbia ideology still persists with the help of anti-Bosnian identity politics and the idea that coexistence is impossible.

Subject headings

SAMHÄLLSVETENSKAP  -- Sociologi -- Sociologi (hsv//swe)

SOCIAL SCIENCES  -- Sociology -- Sociology (hsv//eng)

Keyword

Ideological dimension of the war

symbolic dimension of the war

institutional analysis

critical analysis of discourse

phenomenology

ideološka dimenzija rata

simbolička dimenzija rata

institucionalna analiza

kritička analiza diskursa

fenomenologija

Statsvetenskap

Political Science

Sociology

Sociologi

Social Psychology

Socialpsykologi

Kriminologi

Criminology

Freds- och utvecklingsstudier

Peace and Development Studies

Filosofi

Practical Philosophy

Publication and Content Type

ref (subject category)

kon (subject category)